چک لیست ICU

چک‌لیست کاملاً تخصصی و ده‌سوالی برای ارزیابی سیستماتیک یک بیمار در بخش مراقبت‌های ویژه (ICU) ارائه می‌شود. این چک‌لیست بر اساس رویکرد معروف "A to D" یا "ABCDE" طراحی شده که استاندارد طلایی در ارزیابی بیماران بحرانی است.

 

این چک‌لیست برای استفاده توسط پرسنل مجرب (پزشکان، پرستاران ICU) تهیه شده و جایگزین معاینه و قضاوت بالینی نمی‌شود.

 

---

 

چک‌لیست تخصصی ارزیابی بیمار ICU (ده سوال کلیدی)

 

هدف: ارزیابی سریع، ساختاریافته و مکرر برای شناسایی به موقع تهدیدهای حیاتی.

 

۱. ارزیابی اولیه: ABCDE

 

سوال ۱: Airway (راه هوایی)

 

· وضعیت: آیا راه هوایی بیمار باز، قابل دفاع و محمود است؟

  · ✅ باز: آیا هوایی از بینی و دهان عبور می‌کند؟ (بینی‌خروپف نشانه انسداد جزئی است).

  · ✅ قابل دفاع: آیا رفلکس‌های محافظتی (سرفه، بلع) وجود دارد؟ آیا خطر آسپیراسیون وجود دارد؟

  · ✅ محمود: اگر لوله تراشه یا سایر وسایل پیشرفته مدیریت راه هوایی وجود دارد، آیا در جای خود ثابت است و کاف آن به درستی باد شده است؟

 

سوال ۲: Breathing (تنفس)

 

· وضعیت: آیا تهویه بیمار کافی است؟

  · ✅ مشاهده: آیا تقابل قفسه سینه متقارن است؟ آیا استفاده از عضلات فرعی وجود دارد؟

  · ✅ سمع: آیا صداهای تنفسی به طور متقارن شنیده می‌شود؟ آیا ویز یا کراکل وجود دارد؟

  · ✅ مونیتورینگ: میزان اشباع اکسیژن (SpO₂)، گازهای خون شریانی (ABG)، فشار دمی-بازدمی CO₂ (EtCO₂ - اگر لوله دارد) در چه محدوده‌ای است؟ تنظیمات ونتیلاتور (Mode, FiO₂, PEEP, Vt) چیست؟

 

سوال ۳: Circulation (گردش خون)

 

· وضعیت: آیا وضعیت همودینامیک بیمار پایدار است؟

  · ✅ علائم حیاتی: فشار خون (MAP > 65 mmHg)، ضربان قلب و ریتم آن.

  · ✅ پرکردن مویرگی، رنگ پوست، دمای اندام‌ها.

  · ✅ برون‌ده ادراری (هدف: >0.5 ml/kg/hr).

  · ✅ ارزیابی فشارهای ورید مرکزی (CVP) یا سایر پارامترهای پیشرفته همودینامیک (مثل Cardiac Output, SVV) در صورت وجود.

 

سوال ۴: Disability (وضعیت عصبی)

 

· وضعیت: آیا وضعیت نورولوژیک بیمار پایدار است؟

  · ✅ سطح هوشیاری: با استفاده از مقیاس GCS (کامای گلاسکو) ارزیابی شود.

  · ✅ اندازه و واکنش مردمک‌ها به نور.

  · ✅ قند خون (برای رد هیپوگلیسمی به عنوان علت کاهش هوشیاری).

 

سوال ۵: Exposure (بررسی کامل بدن)

 

· وضعیت: آیا با بررسی کامل بدن، مشکل پنهانی وجود دارد؟

  · ✅ درجه حرارت مرکزی بدن (تب یا هیپوترمی).

  · ✅ بررسی پوست از نظر راش، کهیر، علائم ترومای پنهان، یا نشانه‌های نکروز فشاری (زخم بستر).

  · ✅ بررسی محل تمام لاین‌ها (وریدی، شریانی، سوند ادراری) از نظر علائم عفونت.

 

---

 

۲. ارزیابی ثانویه و یکپارچه

 

سوال ۶: وضعیت عفونت/سپسیس

 

· آیا شواهدی از کانون عفونی جدید یا سپسیس وجود دارد؟ (لکوستوز، تب/هیپوترمی، تاکیکاردی، تاکی پنه، فشار خون پایین جدید)؟ آیا کشت‌های لازم (خون، ادرار، خلط) گرفته شده است؟

 

سوال ۷: وضعیت الکترولیت ها و تعادل اسید-باز

 

· آیا نتایج آخرین آزمایشات الکترولیت ها (سدیم، پتاسیم، کلسیم، منیزیم) و وضعیت اسید-باز (از ABG) در محدوده قابل قبول است؟ آیا نیاز به اصلاح فوری وجود دارد؟

 

سوال ۸: برنامه ونتیلاتور و آرام‌بخشی (Sedation)

 

· آیا بیمار با تنظیمات فعلی ونتیلاتور هماهنگ است (سینکرونی)؟ آیا سطح آرام‌بخشی (با استفاده از مقیاسی مانند RASS) مناسب است؟ آیا برنامه ای برای کاهش آرام بخشی و ارزیابی امکان اکستوبیشن وجود دارد؟

 

سوال ۹: وضعیت تغذیه و دستگاه گوارش

 

· آیا تغذیه بیمار به اندازه کافی و به صورت ایمن (ترجیحاً انترال) انجام می‌شود؟ آیا علائم عدم تحمل غذای انترال (مانند باقی ماندن زیاد در معده، اتساع شکم) وجود دارد؟

 

سوال ۱۰: برنامه درمانی و اهداف مراقبتی

 

· هدف نهایی: برنامه کلی تیم درمان برای این بیمار چیست؟

  · آیا تمام تشخیص‌های اصلی به روز رسانی شده‌اند؟

  · آیا تمام داروها (آنتی‌بیوتیک‌ها، وازوپرسورها و ...) با هدف فعلی منطبق هستند؟

  · آیا بحثی با خانواده در مورد اهداف درمان و پیش آگهی انجام شده است؟

 

---

 

تذکر مهم: این چک‌لیست باید به طور مداوم و در هر شیفت و همچنین با هر تغییر در وضعیت بیمار تکرار شود. هدف، پیشگیری از وقوع حوادث قابل پیش‌بینی و ارائه مراقبت یکپارچه و استاندارد است.